Türk edebiyatında özellikle tasavvuf ve halk hikayelerinde yer alan bir kavramdır. Genellikle, kişinin ruhsal veya manevi bir yolculuğa çıkmasını, zorlukları aşarak olgunlaşmasını veya ilahi gerçeklere ulaşmasını simgeler.

Bu kavram, bazen azap çekme, acı veya sıkıntı yoluyla bir dönüşüm sürecini de ifade edebilir. Tasavvufta, "azap" kelimesi genellikle dünyevi zevklerden uzaklaşmayı ve ruhsal bir arınmayı anlatır.