12 Mart 1971, Türkiye tarihinde önemli bir dönüm noktası olan 12 Mart Muhtırası‘nın gerçekleştiği tarihtir. Bu olay, Türkiye Cumhuriyeti’nde askerlerin sivil yönetime müdahale ettiği bir dönemi başlatmıştır.

12 Mart 1971 Muhtırası:

• Arka Plan: 1960’ların sonlarına doğru, Türkiye’de siyasi istikrarsızlık, özellikle sağcı ve solcu gruplar arasındaki çatışmalar, terör olayları ve ekonomik krizler artmıştı. Bu ortamda, Türk Silahlı Kuvvetleri, ülkedeki düzenin sağlanabilmesi için hükümete karşı bir müdahale kararı almıştır.
• Muhtıra: 12 Mart 1971’de, Türk Silahlı Kuvvetleri yöneticileri, dönemin Başbakanı Süleyman Demirel’e bir muhtıra vererek, hükümetin istifasını istemiştir. Muhtırada, hükümetin sosyal ve ekonomik sorunlarla baş edemediği, ülkenin düzeninin bozulduğu ve hükümetin bu durumu düzeltemeyeceği ifade edilmiştir.

Sonuçları:

• Hükümetin Değişmesi: Süleyman Demirel’in hükümeti istifa etmiş, yerine Nihat Erim başkanlığında bir hükümet kurulmuştur.
• Askeri Denetim: Askeri yönetim, hükümet üzerinde etkili olmaya başlamış ve bazı siyasi partiler, özellikle sol görüşlü gruplar üzerinde baskılar artmıştır. Bu süreçte birçok lider tutuklanmış, bazı siyasi partiler kapatılmıştır.
• Demokratik Sürecin Sıkıntıya Girmesi: 12 Mart 1971 Muhtırası, Türk demokrasisini askıya almak anlamına gelmiş ve Türkiye’deki sivil yönetiminin askeri vesayet altında kalmasına neden olmuştur.

Tarihi Önem:

• 12 Mart 1971, Türkiye’deki askeri vesayetin en önemli örneklerinden biridir ve demokratik işleyişin ne kadar kırılgan olduğunu gösterir.
• Muhtıra, 1980 darbesine kadar süren askeri müdahale dönemi için bir hazırlık olarak kabul edilir. Ayrıca, Türk siyasi tarihinde, demokrasiye yapılan bu müdahale, siyasi ve toplumsal yapıyı derinden etkilemiştir.